گاهي افراد به دلايل مختلف و با طرح ادعاي واهي و با سوء نيت نسبت به افراد ديگر اقدام به طرح شکايت مي‌کنند و با تهمت و افترا عليه ديگران حيثيت و آبروي اشخاص را زير سوال مي‌برند. به گزارش مجله دلتا در چنين مواردي افرادي که مورد تهمت و افترا قرار گرفته اند مي‌توانند ادعاي شرف کنند که در واقع همان اعاده حيثيت است که قانونگذار بيان کرده است.
اعاده در لغت به معناي باز گرداندن است و اعاده حيثيت، يعني باز گرداندن وضعيت و حالت افرادي که به دليل مطرح کردن شکايت واهي و خلاف حقيقتي که نسبت به آن ها رخ داده و باعث شده موقعيت اجتماعي و حيثيت آن ها در جامعه پايين بيايد يا از بين برود، به حالت سابق خود برگردد. زيرا علاوه بر اينکه جان و اموال مردم مورد حمايت قانونگذار قرار گرفته است، حيثيت و آبروي آن ها نيز در نظر قانونگذار مورد حمايت است، و به همين دليل تعرض و تعدي به آن موجب برخورد قانوني است؛ بنابراين فردي که در اثر تهمت دروغين و ادعاي خلاف واقع ديگري آبروي خود را از دست بدهد، تلاش مي‌کند تا در افکار عمومي يا در جمع خاصي اين آبرو مجدداً احيا شود و با اثبات بي گناهي خود، موقعيت اجتماعي خود را تا حد امکان به حالت قبل برگرداند.
اعاده حيثيت مربوط به باز گرداندن اعتبار معنوي اشخاص است که از طريق اقدام به تعقيب کيفري شخص مفتري (شخصي است که با مطرح کردن شکايت غير واقعي باعث هتک حيثيت و از بين رفتن آبروي ديگري شده است) حاصل مي‌شود. به عنوان مثال فردي به همسايه خود اتهام سرقت از منزل مي‌زند، ولي بعد از رسيدگي قضايي معلوم مي‌شود همسايه بي گناه است و سارق شخص ديگري است. در چنين شرايطي همسايه بعد از اثبات بي گناهي خود مي‌تواند مطابق ماده قانون، تحت عنوان مفتري شخص شاکي را تعقيب کند. در بيشتر موارد در اين خصوص شخص با طرح شکايت افترا در دادسرا تقاضاي تحقيق، تعقيب و محکوميت مفتري را مي‌کند. در پي شکايت همسايه، مفتري (افترا زننده) به دادگاه احضار شده و چنانچه دفاعي داشته باشد بيان مي‌کند، و در نهايت در صورتي که شاکي (زيان ديده) بتواند سوء نيت مفتري را اثبات کند، قرار مجرميت و بعد از آن کيفر خواست صادر و پرونده براي رسيدگي به اتهام، به دادگاه جزائي ارسال مي‌شود.
با اثبات سوء نيت شاکي و مشخص شدن اين امر که افترا زننده، قصد ضرر رساندن به ديگري را داشته است، جرم افترا محقق شده و مفتري به مجازات آن که يک ماه تا يک سال حبس و تا 74 ضربه شلاق يا يکي از آن ها حسب مورد و با توجه به موضوع پرونده، محکوم خواهد شد.
بايد توجه داشت که صرف اين که فردي عليه ديگري اقدام به طرح شکايت کيفري کند، موجب نمي‌شود تا در صورت عدم پيروزي در دعوا، طرف مقابل بتواند وي را به عنوان مفتري تحت تعقيب قرار دهد؛ زيرا در اين صورت بايد بعد از هر شکايت کيفري که منجر به نتيجه نشود، منتظر طرح شکايت افترا باشيم. بنابراين صرفا فردي را ميتوان به جرم مفتري تحت تعقيب قرار داد که وي با سوء نيت و به قصد هتک حرمت و شخصيت ديگري امري را که جرم محسوب مي‌شود به وي نسبت داده باشد.
درباره این سایت