عده يا عدت در لغت به معني شمار و گروه است. و در اصطلاح فقه به مدتي گفته مي‌شود که زن بايد براي ازدواج مجدد صبر کند. عده در کليه مذاهب اسلامي به عنوان يک اصل پذيرفته شده و فقط در احکام آن اختلافاتي جزئي وجود دارد. در مجله دلتا به بررسي انواع عده و قوانين و مقررات در خصوص مدت عده در طلاق پرداخته شده است.
مدت عده طلاق در ازدواج دائم سه ماه و در عقد موقت 45 روز است. اگر در زمان طلاق زن باردار باشد عده او با زايمان پايان مي‌يابد. حتي اگر چند لحظه بعد از طلاق وضع حمل کند. بنابراين عده زني که باردار است، چه در ازدواج دائم و چه در عقد موقت و نيز در طلاق، فسخ يا مرگ همسر تا زمان زايمان است. عده در صورت سقط شدن بچه قبل از زايمان با مرگ جنين به پايان مي‌رسد.
عده مرگ شوهر چهار ماه و 10 روز است. اگر زن باردار باشد عده او تا وضع حمل وي است. يعني حداقل بايد مدت چهار ماه و ده روز و گاهي بيش‌تر رعايت کند. شايان ذکر است که عده وفات عام است. به اين معني که هم شامل ازدواج دائم و هم ازدواج موقت مي‌شود. حتي زن يائسه يا زني که بين او و شوهر روابط شويي واقع نشده، عده وفات دارند. از نظر فقهي در طول اين مدت زينت و زيور آلات براي زن ممنوع است. در قرآن کريم به اصل نگه داشتن مدت عده براي زن پس از طلاق يا فوت شوهر تصريح شده است. اما در اين که چرا مدت عده در طلاق با مدت آن در فوت شوهر متفاوت است، به صراحت مطلبي بيان نشده است. از نظر برخي از فقها به دليل حرمت و ارج نهادن به شوهر فوت شده لازم است که زن مدت عده را نگه دارد.
سؤالي که مطرح مي‌شود اين است که آيا مساله عده در کشورهاي غير اسلامي مانند کشورهاي اروپايي و آمريکايي وجود دارد؟ در پاسخ بايد اذعان داشت که اصل بر عدم وجود مبحثي به نام عده است، اما براي پيشگيري از مشکلات ناشي از اختلاط نسب در کشورهاي مذکور، راهکار هايي در نظر گرفته شده است. از جمله اطاله دادرسي (طولاني تر کردن روند رسيدگي به پرونده طلاق توسط دادگاه ها)، منع روابط شويي در خلال رسيدگي به پرونده طلاق و منع زن و شوهر از ازدواج مجدد به مدت تعيين شده در حکم طلاق است. مي‌توان گفت اين روش ها تا حدودي اهداف عده را به گونه اي غير مستقيم محقق مي‌سازد. در واقع مدتي که مرد يا زن پس از فوت همسر، قبل از ازدواج مجدد صبر مي‌‌کند، در کشورهاي مختلف به تناسب اصول اخلاقي، اعتقادي و اجتماعي حاکم بر آن جوامع متفاوت است، اما عموما اين امر از امور شخصي و فردي محسوب شده و به احساسات افراد مختلف بستگي دارد.
درباره این سایت