گاهي مشاهده مي‌شود که در آگهي هاي فروش مغازه نوشته شده سرقفلي مغازه به فروش مي‌رسد. ممکن اين سؤال ايجاد شود که سرقفلي چيست و طبق قانون چه شرايطي دارد؟ در مجله دلتا به بررسي اين سؤالات مي‌پردازيم که سرقفلي چيست و در اين خصوص که چه مواردي باعث از بين بردن حق سرقفلي مي‌شوند پاسخ داده شده است. پس در ادامه با ما همراه باشيد.
سرقفلي حقي است که قانون براي مستاجران مکان هاي تجاري در نظر گرفته است تا از آن ها به نحوي ويژه حمايت کرده باشد. به اين ترتيب که هنگام عقد قرارداد مستاجر مبلغي را تحت عنوان سرقفلي به مالک مي‌پردازد که در عرف اين کار خريد سرقفلي گفته مي‌شود. در پاسخ به اين سؤال که اغلب پرسيده مي‌شود که سرقفلي مغازه چيست ؟ بايد گفت که در صورت خريد سرقفلي مغازه، مالک موظف است هنگام تخليه ملک سرقفلي را به قيمت روز محاسبه کرده و به مستاجر پرداخت کند. بنابراين مي‌توان گفت که سرقفلي فقط مختص مکان هاي تجاري است و براي واحد هاي مسي چنين حقي در نظر گرفته نشده است و نيز توجه به دو نکته ضروري است اولاً قراردادي که منعقد مي‌شود، بايد عنوان اجاره داشته باشد. به عنوان مثال در قراردادهاي صلح چيزي تحت عنوان سرقفلي وجود ندارد. دوماً مستاجر بايد مبلغ را به طور دقيق و صريح تحت عنوان سرقفلي به مالک پرداخت کرده باشد.
طبق قوانين و مقررات، برخي اقدامات منجر به ساقط شدن حق سرقفلي خواهد شد. برخي از اين موارد توضيح داده شده است.
اگر در قرارداد رسمي حق انتقال به غير، از صاحب سرقفلي گرفته شده باشد، و يا در سند عادي بين طرف هاي قرارداد ذکر شده باشد، و صاحب سرقفلي اقدام به انتقال يا فروش سرقفلي به شخصي ديگر کند، مالک ملک مي‌تواند با پرداخت نصف حق سرقفلي به مالک يا خريدار فعلي سرقفلي، آن ملک را تخليه کند.
مالک سرقفلي فقط مي‌تواند به شغلي که در قرارداد نوشته شده بپردازد و در صورتي که بدون رضايت از مالک، شغل خود را تغيير دهد حق و حقوق قانوني او از بين خواهد رفت، و مالک مي‌تواند بدون پرداخت هيچ مبلغي حکم به تخليه ملک خود بگيرد.
هرگونه اقدام از غير متعارف عليه مال ديگري و همچنين عدم انجام تعهدات در حفظ و نگهداري مال مالک از لحاظ قانوني تعدي و تفريط محسوب مي‌شود. بنابراين به موجب قانون اگر صاحب سرقفلي در مورد ملک، تعدي و يا تفريط داشته باشد، تمام حق و حقوق قانوني وي از بين مي‌رود و مالک مي‌تواند بدون پرداخت هيچ هزينه اي ملک خود را تخليه کند. به طور مثال تغييراتي که به اصل بنا لطمه وارد و يا چيزي به آن اضافه کند از مصاديق تعدي و تفريط به شمار مي‌رود، و باعث تخليه محل بدون پرداخت حق سرقفلي خواهد شد. البته در مواردي که تغييرات به اصل بنا لطمه اي وارد نکند و منجر به استفاده بهتر و راحت تر مستاجر از ملک شود، تعدي و تفريط محسوب نخواهد شد.
يکي ديگر از مواردي که موجب از بين رفتن حق سرقفلي مي‌شود تاخير در پرداخت اجاره بها است.طبق قانون در صورت عدم پرداخت اجاره بها، مالک سرقفلي موظف است در نهايت تا دهم ماه بعد اجاره خود را پرداخت کند،در غير اين صورت مالک مي‌تواند با مراجعه به مراجع قضايي براي مستاجر اظهارنامه ارسال کند و اگر پس از دو بار ارسال اظهار نامه اجاره بها پرداخت نشود، مالک اين حق را خواهد داشت حکم تخليه ملک را به صورت قانوني دريافت کند.
مطالب بيشتر در مجله حقوقي دلتا.
درباره این سایت